Hoàng đế Ung Chính đã giành ngôi báu thế nào?


Cập nhật: 01/01/1970

Một người kế thừa lý tưởng trong mắt Khang Hy là một người như thế nào thì Khang Hy không nói rõ. Tuy nhiên, thông qua thái độ yêu ghét của Khang Hy với những người anh em của mình, Tứ A Ka Dận Chân đã phần nào biết được tâm tư của phụ hoàng và cũng hiểu rằng, mình nên làm thế nào để trở thành người chiến thắng cuối cùng…

Một người kế thừa lý tưởng trong mắt Khang Hy là một người như thế nào thì Khang Hy không nói rõ. Tuy nhiên, thông qua thái độ yêu ghét của Khang Hy với những người anh em của mình, Tứ A Ka Dận Chân đã phần nào biết được tâm tư của phụ hoàng và cũng hiểu rằng, mình nên làm thế nào để trở thành người chiến thắng cuối cùng…

Cuộc chiến tranh đoạt ngôi báu

Chuyên bắt đầu từ năm 1708, tức năm Khang Hy thứ 47, tại hành cung Bố Nhĩ Cáp Tô Đài. Hôm đó, ngày 4 tháng 9, trước tất cả thân vương, đai thần, thị vệ, văn võ bá quan, Khang Hy tuyên bố, phế bỏ ngôi vị thái tử của Dận Nhưng. Sau đó ông vua đã ngoại ngũ tuần không kìm được bi thương mà rớt nước mắt. Nửa năm sau, Dận Nhưng được phục hồi ngôi vị thái tử. Tuy nhiên, hơn ba năm sau, Khang Hy lại một lần nữa phế bỏ ngôi vị của Dận Nhưng. Cũng từ đó cho tới lúc chết, Khang Hy không một lần nào nhắc tới chuyện lập người kế vị nữa.

Dận Nhưng là con trai cả của Khang Hy, cũng là một người văn võ tài toàn. Tuy nhiên, một người đã ngồi ở vị trí thái tử trong suốt hơn 30 năm lại bị phế bỏ? Nguyên nhân chính là, Khang Hy cho rằng, thái tử Dận Nhưng là một kẻ bất nhân, bất hiếu. Điều không thể tha thứ đó là, Dận Nhưng vì muốn sớm ngày đăng cơ làm hoàng đế nên đã tìm cách ám hại mình.

Lần đầu phế truất Dận Nhưng, Khang Hy thấy rằng, những đứa con khác của mình đều gằm ghè tranh đoạt ngôi vị này. Suy đi tính lại , vị hoàng đế già cho rằng, chi bằng cứ để tạm Dận Nhưng ở ngôi thái tử. Còn lần thứ hai có lẽ đành trách thái tử Dận Nhưng mà thôi.

Sau khi phế chuất Dận Nhưng, Khang Hy âm thầm và quan sát những đứa con trai của mình nhằm chọn ra người thích hợp. Hoặc giả, Khang Hy có thể nghĩ rằng, lập thái tử có quá nhiều rắc rối, chi bằng học theo cách tổ tông đến khi chết rồi lập thái tử, đợi sau khi mình chết, các chư vương sẽ chọn ra người tài đức nhất, như vậy vừa tránh được loạn mà cuộc sống những năm cuối đời của mình cũng thanh thản. Tuy nhiên, những điều xảy ra trước mắt không khỏi khiến Khang Hy thấy đau lòng: vì trạnh đoạt ngôi, thái tử, các a ka (hoàng tử) không tiếc thủ đoạn “huyng đệ tương tàn”.

Cả đời Khang Hy có 35 người con, ngoại trừ 11 người chết trẻ còn 24 người. Cho tới thời điểm phế thái tử lần thứ nhất, ngoại trừ những người còn quá nhỏ và những người chưa ra đời, tổng cộng cón 16 người. Trong đó, người con thuộc dòng thứ Dận Đề, 37 tuổi và ngươi con nhỏ nhất là Dận Y (nhị thập a ka, con thứ 20) chỉ mới 2 tuổi.

Theo đó thì vào thời điểm Dận Nhưng bị phế lần thứ nhất, các hoàng tử khác gồm: Dận Đề, Dận Chỉ (tam a ka), Dận Chân (tứ a ka),  Dận Kỳ (ngũ a ka), Dận Tộ (lục a ka), Dận Tự (bát a ka),  Dận Đường (cửu a ka), Dận Đào (thập nhị a ka), Dận Tường (thập tam a ka),… đều muốn dòm ngó ngôi thái tử. Đặc biệt là Dận Đề, người tự nhận là con trưởng, tài hoa hơn người, lại được Khang Hy yêu mến, cho rằng, cơ hội dành cho mình đã tới.

Hoàng đế Ung Chính trên phim ảnh

Phế con dòng đích thì nhất định phải lập con lớn, quan niệm này từ xưa càng khiến cho Dận Đề thêm đắc chí, tin vào cơ hội của mình. Sau khi Khang Hy phế bỏ Dận Nhưng, luôn để Dận Đề ở lại bên mình để đảm bảo an toàn.

“Phụ hoàng tín nhiệm như vậy lẽ nào muốn lập mình làm thái tử ư?”. Nghĩ vậy, Dận Đề tìm cơ hội đề nghị phế truất Dận Nhưng. Không ngờ Khang Hy vừa nghe thấy điều này thì vô cùng thương tâm. Khang Hy cho rằng, Dận Đề quá hiểm ác. Vì vậy, vào hôm sau bắt Dận Nhưng, Khang Hy tuyên bố: “Trước đây ta lệnh cho Dận Đề ở cạnh canh giữ an toàn cho ta nhưng không có ý định lập làm thái tử. Dận Đề tính tình nóng vội, ngu ngốc làm sao có thể làm hoàng tử được?”

Lời tuyên bố này của Khang Hy khiến Dận Đề vô cùng thất vọng. Cùng lúc đó, bát a ka Dận Tự, một chàng trai thông minh, lanh lợi nhanh chóng thể hiện “tài năng tổ chức” của mình, kéo bè, kết đảng khắp nơi. Ngay cả Dận Đề từng lăm le ngôi vị thái tử cũng quay sang ủng hộ Dận Tự. Tuy nhiên, với một ông vua đa nghi như Khang Hy đã đem hiệu quả ngược lại. Cho rằng đây là một âm mưu của Dận Tự, Khang Hy nổi giận, ra lệnh đem giam lỏng bát a ka vào trong cung.

Và chiêu nguy trang có một không hai

Dận Đề, Dận Tự để lộ dã  tâm quá rõ, khiến Khang Hy không thích, cũng vì thế mà mất cơ hội với ngôi vị thái tử, Dận Chân đã có rất nhiều lợi thế. Sau 2 lần Dận Nhưng bị phế truất, cũng có nhiều người kêu oan hộ song Khang Hy đã không còn lòng tin với đứa con khiến mình phải đau đầu nữa.

Cùng lúc đó một Dận Đề quá nóng vội và Dận Tự có tài trị quốc đều bị loai ra khỏi cuộc đua giành ngôi vị thái tử. Nhờ vậy, Dận Chân trở thành vị hoàng tử có nhiều khả năng nhất sẽ vào ngôi vị thái tử. Điều này, với một người có đầu óc chính trị như Dận Chân đương nhiên nắm rõ như lòng bàn tay.

 Tuy nhiên lúc bấy giờ Khang Hy bị chuyện của thái tử làm cho đau lòng, vì thế với chuyện lựa chọn thái tử mới vô cùng thận trọng. Điều này, Dận Chân đã có tính toán.

Một người kế thừa lý tưởng trong mắt Khang Hy là một người như thế nào thì Khang Hy không rõ. Tuy nhiên, thông qua thái độ yêu ghét của Khang Hy với những người anh em của mình, Tứ A Ka Dận Chân đã phần nào biết được tâm tư của phụ hoàng và cũng hiểu rằng, mình nên làm thế nào để trở thành người chiến thắng cuối cùng.

Tứ a ka bắt đầu thực hiện kế hoạch của mình. Một mặt, Dận Chân rất quan tâm hiếu thuận với Khang Hy, đồng thời thể hiện tài năng trị quốc của mình một cách cực kỳ kín đáo. Dận Chân hiểu Rằng: “Đối phó với một người cha anh minh, không để lộ sở trường của mình thì sợ rằng cha không ngó ngàng tới. Nhưng quá lộ sở trường sẽ bị cha nghi ngờ”.

Đối với những người anh em trai đang tìm mọi cách tranh giành ngôi vị thái tử, Dận Chân cũng tìm mọi cách bày tỏ cho họ thấy rằng, mình không hoàn toàn có ý định tranh đoạt, dường như ngôi vị không phải là việc gì liên quan tới mình. Nhờ vậy, Dận Chân dễ dàng tiếp cận họ mà không gặp bất cứ sự đề phòng nào.

Đối với các đại thần trong triều đình, Dận Chân tìm mọi cách lấy lòng, đồng thời cũng không để lộ bản chất và tham vọng thật của mình. Để làm được việc này thật kín kẽ thật sự không dễ. Tuy nhiên, Dận Chân lại có một biện pháp đặc biệt, đó là lấy việc tu thiền làm lá chắn, khiến tất cả mọi người đều nghĩ rằng, vị tứ a ka này hoàn toàn không còn tơ tưởng gì quyền lực và những vinh hoa phú quý nơi trần thế này nữa.

Trong lúc Dận Nhưng bị phế truất lần thứ hai còn Dận Tự kéo bè kết đảng, sai người liên tục tiến cử mình thì Dận Chân lặng lẽ đứng bên cạnh xem xét, suốt ngày tu thiền để thể hiện mình là người “nhàn rỗi nhất thiên hạ”.

Dận Chân còn rất ngưỡng mộ một đai sư là Chương Gia, người được Khang Hy thích thú phong làm “quốc sư” đồng thời tìm mọi cách mời bằng được Chương Gia về nhà mình làm thượng khách.

Việc tôn Lạt ma Chương Gia làm thầy thực chất cũng nằm trong tính toán của Dận Chân. Chương Gia có thể coi là một Lạt ma “ngự dụng” của Khang Hy. Khang Hy muốn lợi dụng quyền lực và uy tín của ông ở Thanh Hải, Nội Mông Cổ nhằm phục vụ cho sự cai trị của mình. Nhiệm vụ của Chương Gia là quản lí các hoạt động tôn giáo ở Nội Mông Cổ. Một người được Khang Hy tin tưởng như vậy, đương nhiên là Dận Chân sẽ tìm mọi cách để tiếp cận.

Nhờ có sự chỉ dẫn của Chương Gia, Dận Chân nhanh chóng giác ngộ tất cả. Theo lời của Chương Gia là “Vương (chỉ Dận Chân) đã đạt đến trình độ tự tại tồi!”. Ngoài việc nhận Chương Gia làm thầy, Dận Chân còn liên tục mời các hòa thượng ở Bách Lâm tự ở gần phủ của mình tới nhà giảng luận về tam tính. Dận chân sau này nói rằng, năm đó, mình đã rất chân thành và chuyên tâm vào việc tu thiền. Vào thời điểm Dận Chân đạt đến trình độ “tự tại” thì cũng là giai doạn Dận Nhưng bị phế bỏ lần thứ 2.

Trong khi càng ngày càng thất vọng với thái tử thì Khang Hy lại cực kỳ thích một đứa con tài cán và đứng ngoài lề tranh chấp như Dận Chân. Ông vua anh minh một thời lại dễ dàng bị con trai mình qua mặt, ngày càng giao cho Dận Chân nhiều trọng trách hơn. Các đại thần như Long Khoa Đa, Niên Canh Ngiêu cũng lũ lượt về theo phe của Dận Chân. Mặc dù họ không đông bằng phe cánh của thái tử Dận Nhưng, song họ lại tỏ ra cực kỳ trung thành.

Hơn nữa, những hoàng tử khác thấy Dận Chân đã một lòng tu tập, vứt bỏ mọi chuyện thế sự nên không còn đề phòng gì nữa. Nhờ vậy, Dận Chân dễ dàng dành dành được ngôi báu. Năm 1722, Khang Hy qua đời, để lại chiếu nhường ngôi cho hoàng tử thứ 4, Dận Chân, người sau này được sử sách gọi là Ung Chính Hoàng đế. 

Số 162 Tòa Nhà Trameco Khuất Duy Tiến,Thanh Xuân ,Hà Nội
Tel: 0966.994.360
Email: [email protected]
Đề Thám, P. Cầu Ông Lãnh , Quận 1, TPHCM.
Điện thoại:   0904.104.238
Email: [email protected]